Có những thành phố nhỏ lại ẩn chứa kỳ tích và nguồn cảm hứng vô tận. Hauterives – một thị xã nhỏ bé ở phía nam nước Pháp, cách thành phố Grenoble 74 km, chính là một nơi như vậy. Để minh chứng cho năng lực vô biên, quyết tâm của con người và tinh thần “Không điều gì là không thể”!, Hauterives chắc chắn thuộc danh sách những địa điểm “hành hương” lý tưởng nhất để kể cho bạn nghe về một kỳ tích có thật – ngôi đền kỳ dị, cung điện của những giấc mơ mang tên PALAIS IDEAL gắn với tên người tạo dựng là Ferdinand Cheval. Đây cũng là một trong những công trình kiến trúc kỳ lạ nhất của Pháp.
VBL đã đặt chân đến đây và rất vui chia sẻ cùng bạn câu chuyện này…
.
BẮT ĐẦU TỪ VIÊN ĐÁ MANG ỨC NIỆM VỀ NHỮNG GIẤC MƠ: Một ngày tháng tư năm 1879, Ferdinand Cheval – người đưa thư cần mẫn 43 tuổi của vùng Hauterives, Pháp – bỗng vấp chân vào một hòn đá trên đường đi. Khi cầm hòn đá lên, nhìn thấy hình thù kỳ lạ của nó, ông bỗng rung động mãnh liệt, bởi như ông chia sẻ sau này: “nó mang hình dạng của những giấc mơ“… Đó chính là một hòn đá mang ức niệm về những giấc mơ.
Không ai biết chính xác rằng khoảnh khắc ấy, chuyện gì đã xảy ra giữa ông và viên đá ấy, nhưng ngày hôm đó đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời của người đưa thư bình dân mang họ Cheval, tên Ferdinand. Ông quyết định tự mình xây nên một công trình giống như giấc mơ của ông.
Ferdinand Cheval là ai? Là con của một gia đình nông thôn nghèo, không bằng cấp, chưa từng học về kiến trúc-nghệ thuật-văn hóa, Ferdinand Cheval lúc trẻ học làm bánh mì cùng cha, sau đó đi lang bạt làm nhiều nghề trong vùng cho đến năm 31 tuổi thì trở thành người đưa thư của vùng Hauterives. Công việc này ở thế kỷ 19 đòi hỏi ông đi bộ đưa thư mỗi ngày suốt 40 km.
Trên quãng đường ấy, ông dành thời gian đọc qua những tờ tạp chí hiếm hoi được gửi từ Paris hay nơi khác đến vùng hẻo lánh này, nhìn hình ảnh trên các bưu thiếp, ngắm phong cảnh quanh mình suốt bốn mùa, ông dần hình thành ra những bản vẽ vô hình cùng nguồn cảm hứng vô tận cho một ngôi điện – không gian của những lời cầu nguyện, của những vị thần bước ra từ mộng cảnh, của thiên nhiên và là nơi ông có thể hòa mình vào vũ trụ rộng lớn sau nhiều mất mát đau đớn trong cuộc sống riêng…
.
ĐẾN NHỮNG VŨ TRỤ BƯỚC RA TỪ MỘNG CẢNH: Ban ngày đi đưa thư đồng thời nhặt những viên đá, cát, sỏi, vật liệu về nhà; đến tối và suốt đêm ông thức để xây những giấc mơ của mình bên ánh đèn leo lét.
Một mình ông đã xây dựng nên Cung điện Lý tưởng của mình hoàn toàn thủ công trong suốt 33 năm, tương đương 10.000 ngày đêm, 93 000 giờ làm việc,…
(c) VBL
Bắt đầu từ bờ tường phía Đông đến Nam đến Tây và kết thúc công trình bằng mặt Bắc, trên đó, ông đã khắc lên dòng chữ “Công trình của một người duy nhất” như lời khẳng định và thách đố với tất cả những người đã dè bỉu, nhạo báng và tẩy chay ông trong suốt hơn 3 thập kỷ hình thành ngôi điện.
Công trình toàn toàn bằng đá, sỏi, vỏ sò, ốc, xi-măng, mang phong cách tổng hợp và kể nhiều câu chuyện văn hóa khác nhau: Ấn Độ, châu Phi, La Mã, Ai Cập, phương Đông lẫn phương Tây, từ các vị thần đến các vị vua, đến danh nhân, nhà khoa học và đặc biệt là các loại động vật, thần thú, linh vật, hoa cỏ trong thiên nhiên. Cảm hứng đến từ những trang báo, tạp chí, bưu thiếp, thông tin… mà ông đọc mỗi ngày.
Điều rất thú vị và đầy chất thơ đến từ những câu thơ, bình luận, chú thích mà ông viết cạnh những họa tiết nổi, thể hiện một tâm hồn triết học, thi sĩ, văn học… mang tính hồn nhiên và vô cùng chân thật.
Hoàn thành công trình ở tuổi 76, ông vốn muốn được chôn cất tại đây và đã xây gian mộ thất phía trong, nhưng hồ sơ của ông bị từ chối vì nơi đây quá xa nghĩa trang của làng. Thế nên ông lại đẩy đá đến nghĩa trang chung, cách Ngôi điện hơn 1 km, và xây ngôi mộ cho mình ở đó. Lại thêm 8 năm nữa cho việc xây dựng hoàn toàn bằng thủ công. Bốn năm sau khi xây xong mộ, ông qua đời lúc 88 tuổi và được chôn tại đây như mong muốn. . . KỲ TÍCH & CẢM HỨNG NGHỆ THUẬT: Khi đặt tên cho công trình của mình là Palais Idéal, ông đã thật sự sống trong không gian mơ ước lý tưởng của chính mình – nơi có nhiều nền văn hóa, nhiều vị thần, nhiều nhân vật mà ông yêu thích, những con vật thảnh thơi trong thiên nhiên, những câu chuyện thần thoại và những sự phi thường.
Công trình là một sự hòa trộn vô cùng thuần khiết bởi nó chính là vũ trụ hồn nhiên vượt qua mọi giới hạn và khái niệm!
Năm 1969, công trình của ông đã được xếp vào Di sản lịch sử của Pháp, hạng mục Nghệ thuật ngây thơ, được hình thành và tạo ra từ những giấc mơ của con người vốn không có biên giới và luôn mang sự hồn nhiên trong trẻo.
Rất nhiều nghệ sĩ danh tiếng thế giới đã đến thăm công trình, ngả mũ trước sự sáng tạo vô biên của người đưa thư Ferdinand Cheval, và họ có nguồn cảm hứng từ nơi đây như: Max Ernst, Pablo Picasso, Niki de Saint-Phalle,…
Đến thăm nơi đây, dành thời gian đọc những câu ông viết, cảm nhận những họa tiết ngây thơ của công trình, không những choáng ngợp về sự quyết tâm của ông, mà còn về vẻ đẹp hồn nhiên sâu sắc của con người.
Như ông đã viết trên một bờ tường: Không gì là không thể. Và đúng là vậy, người đưa thư bình dân đã làm nên một kỳ tích độc nhất thế giới – Palais Idéal!
Vài hình ảnh Palais Idéal – (c) VBL:
Cách Palais khoảng 1km là ngôi mộ của Ferdinand Cheval, ông đã xây trong 8 năm (c) VBL):
Để đến Palais Ideal, bạn có 3 cách:
Cách thuận tiện nhất: Lái xe đến theo bản đồ GPS,
Cách nhanh và tiện: Lấy tàu đến Lyon hay Grenoble rồi lấy taxi/thuê xe đến Hauterives.
Cách tiết kiệm và Việt ba-lô nhất: Lấy bus đến Lyon/Grenoble rồi lấy tàu TER đến Romans-sur-Isère, sau đó lấy bus từ gare đến thẳng Palais. Nếu theo cách này, bạn lưu ý: Bus từ gare đến Palais chỉ có 1 chuyến trong ngày vào lúc 8h sáng, và quay lại từ Palais về gare Isère cũng chỉ 1 chuyến trong ngày lúc 12h10.
Có những thành phố nhỏ lại ẩn chứa kỳ tích và nguồn cảm hứng vô tận. Hauterives – một thị xã nhỏ bé ở phía nam nước Pháp, cách thành phố Grenoble 74 km, chính là một nơi như vậy. Để minh chứng cho năng lực vô biên, quyết tâm của con người và tinh thần “Không điều gì là không thể”!, Hauterives chắc chắn thuộc danh sách những địa điểm “hành hương” lý tưởng nhất để kể cho bạn nghe về một kỳ tích có thật – ngôi đền kỳ dị, cung điện của những giấc mơ mang tên PALAIS IDEAL gắn với tên người tạo dựng là Ferdinand Cheval. Đây cũng là một trong những công trình kiến trúc kỳ lạ nhất của Pháp.
VBL đã đặt chân đến đây và rất vui chia sẻ cùng bạn câu chuyện này…
Quang Nguyên H-ng's Blog 